Psikoterapi, diğer bir adıyla konuşma terapisi, çeşitli zihinsel hastalıklar ya da duygusal zorlanmalarla ilgili alanında uzman kişilerle görüşerek bu alanlardaki zorlanmaları minimuma indirmeye çalıştığımız bir keşif sürecidir. Psikoterapi, kişinin hayat kalitesini düşüren ve kimi zaman işlevselliğini bozan semptomları da ortadan kaldırmaya yardımcı olabilmektedir.
Psikoterapiye ihtiyaç duyulan hastalıklar hakkında daha fazla bilgi alın!
Psikoterapiye Ne Zaman İhtiyaç Duyulur?
Bu aslında kişiye göre değişkenlik gösterebilen bir durum ancak baktığımız zaman kişilerin, genelde zorlanma durumlarının baskın geldiği ve işlevselliklerinin bozulmaya başladığı zamanlarda terapiye geldiklerini görürüz. Oysa bu tür sıkıntılar yaşamadan daha öncesinde gitmek, erkenden önlem almak gibi düşünülebileceğinden kişinin iyilik halini sağlamada ve korumada oldukça önemlidir. Tabi terapiye başlamak için illa büyük bir zorlantının varlığına da gerek olmayabilir zira kişi, farkındalık kazanmak, kendini tanımak, hayatı daha da anlamlı kılmaya çalışmak, yaşam kalitesini artırmak gibi sebeplerle de dilediği zaman terapiye başvurabilmektedir.
Psikoterapi Kimler Tarafından Uygulanır?
Psikoterapi, alanında uzman psikoterapistlerce uygulanmalıdır. Klinik psikoloji yüksek lisansına sahip psikologlar yahut tıp eğitimini tamamlamış ve psikiyatri alanında uzmanlaşmış hekimler tarafından terapi almak en sağlıklısı olacaktır. Tabi bu uzmanların da alanda kendilerini yetiştirmiş ve eğitimler almış olmaları önemlidir.
Terapilerde Neler Yapılıyor?
Bu sorunun elbette net ve kısa bir cevabı yok zira terapi, bir süreçtir ve kişiye göre şekillenir. Kişinin ihtiyaçlarına özel olarak ilerler ve buna uygun teknikler kullanılır. Ancak temelde kişinin sorunları dinlenip anlaşılarak ele alınır ve bu sorunlara yönelik çözüm arayışı içerisine girilebilir. Danışanın tıkandığı kimi noktalarda terapistin kullanabileceği bazı tekniklerle ilerleme sağlanır. Bu teknikler ve kullanılan yöntemler ise temelde terapistin benimsediği kurama göre değişiklik gösterecektir.
Psikoterapi Ne Kadar Sürer?
Dediğimiz gibi psikoterapi süreci kişiye göre değişkenlik gösterebilen bir süreçtir. Kimi danışanlarla birkaç -hatta tek- seans süren terapi süreci kimileri için yıllarca devam edebilir. Bu, hem danışanın motivasyonuna, hem danışanın seansa getirdiği sorunlara, hem de terapistin benimsediği ekole oldukça bağlıdır. Örneğin bilişsel davranışçı terapilerde seansların yaklaşık olarak 6-12 seans sürebildiğini görürken daha dinamik ve psikanalitik terapilerde bu sürecin yıllara yayılma eğiliminde olduğunu görebilmek mümkündür.
Sık Kullanılan Psikoterapi Yöntemleri Nelerdir?
Ülkemizde en sık kullanılan psikoterapi yöntemlerinin başında bilişsel davranışçı terapi teknikleri gelmektedir. Buna göre duygu ve davranışlarımız, zihnimizdeki düşüncelerimize göre etkilenmekte ve oluşmaktadır. Dolayısıyla öncelikle bilişsel olarak düşüncelerimiz ele alınır ve incelenir. Bu düşüncelerin gerçekçiliği çeşitli tekniklerle tartışılır. Kimi zaman davranışsal değişimler için ödevler verilebilir. Çoğu zaman ise zorlanılan duruma karşı kişiler, aşamalı olarak maruz bırakılarak duyarsızlaştırma sağlanır.
Bunun dışında daha dinamik ve psikanalitik yaklaşıma baktığımızda serbest çağrışım tekniğinin sıklıkla kullanıldığını görebiliriz. Burada kişi, herhangi bir yönlendirme yapılmadan aklına gelenleri ve buna bağlı oluşan çağrışımları olduğu gibi söyler. Genellikle de açığa çıkanlar, erken dönem çocukluk yaşantılarıyla bağdaştırılır.
Sık Sorulan Sorular
Psikoterapi Ücreti Ne Kadar?
Öncelikle terapide sabitlik ilkesi dediğimiz bir kavram vardır ki bu, seansların belirli günde ve saatte, belirli sürede ve belirli bir ücrette olduğu bir çerçeveyi ifade eder. Bu sabitlik, kişinin hayatında da adeta sabit bir nesne oluşumunu sağlayarak bir düzen sağlar. Ücret hem bu açıdan hem de karşılıklı alma-verme dengesi sağlaması açısından önemlidir zira kişi, aldığı terapi hizmeti karşılığında bir ödeme yapmadığında minnet duygusu hissedebilir ve bu, ilişkideki dengenin bozulmasına neden olabilmektedir. Ücretin ne kadar olduğu ise hizmeti aldığınız kişiye/kuruma göre değişkenlik göstermektedir.
Psikoterapi İşe Yarar mı?
Bu soru eskiden beri oldukça tartışma konusu olmuş bir sorudur nitekim bu soruya yanıt olması amacıyla da konuyla ilgili çalışmalar yapılmış ve psikoterapinin etkili olduğu bulunmuştur ancak etkililik yüzdesi elbette ki pek çok faktöre göre (danışanın motivasyonu, problemi, terapistin kullandığı teknikler, kurulan ilişki kalitesi vb) değişkenlik gösterebilmektedir. Yine de terapinin yaşam kalitesini yükselttiği ve çoğu zaman sahip olunan semptomları dahi ortadan kaldırabildiği yadsınamaz bir gerçektir.
Psikolog ve Psikoterapist Arasındaki Fark Nedir?
Öncelikle psikolog ve psikoterapist birbirlerinden tamamen ayrı iki kavram değildir, çoğu zaman iç içedir. Ancak şunu bilmek gerekir ki her psikoterapistü, psikolog değildir (psikiyatristler de psikoterapist olabilmektedir) ve her psikolog da psikoterapist değildir zira psikolojinin pek çok alt alanı vardır ve bir psikolog, klinik psikolog olup psikoterapistlik yapmak yerine endüstri psikolojisi, gelişim psikolojisi, sosyal psikoloji vb pek çok farklı alana eğilebilir ve bu alanlarda da çalışabilir.
Ancak dediğimiz gibi bir psikolog, klinik psikoloji yüksek lisans eğitimini ve terapi eğitimlerini tamamlayarak psikoterapist de olabilmektedir. Dolayısıyla bu ikisi, birbirinden tamamen ayrı iki kavram olarak düşünülmemelidir.
